ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) به‌عنوان یکی از شایع‌ترین ویروس‌های مقاربتی می‌تواند منجر به بیماری‌های مختلفی مانند زگیل تناسلی و انواع سرطان شود. این ویروس عامل اصلی سرطان دهانه رحم در سراسر جهان است که هر ساله باعث مرگ صدها هزار زن می‌شود. برای پیشگیری از عفونت اچ پی وی، می‌توان از واکسن‌های مختلفی استفاده کرد که در این مقاله قصد دارید در مورد هرکدام از این واکسن‌ها اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم.
معرفی انواع واکسن HPV
در 90 درصد افراد، بدن به طور طبیعی ویروس را پاک می‌کند و حتی ممکن است فرد متوجه علائم این ویروس نشود؛ اما بااین‌حال، در برخی از افراد، HPV می‌تواند باعث سرطان‌هایی از جمله سرطان دهانه رحم شود که خطرناک و کشنده است. این ویروس می‌تواند هر فردی را که از نظر جنسی فعال است آلوده کند. انتقال از طریق رابطه جنسی شایع‌ترین روش انتقال ویروس HPV است؛ اما می‌تواند از طریق تماس پوست به پوست و از مادران باردار به نوزادانشان نیز منتقل شود. عفونت با ویروس HPV با 90 درصد سرطان‌های دهانه رحم و نسبت قابل توجهی از سرطان‌های دیگر از جمله سرطان مقعد، واژن، فرج، آلت تناسلی و گلو مرتبط است.
واکسن HPV موثرترین راه برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم است. این واکسن اگر قبل از قرار گرفتن افراد در معرض ویروس تزریق شود، بهترین اثر را دارد. این واکسن‌ها در متوقف کردن سویه‌های HPV-16 و HPV-18 که باعث 70% موارد سرطان دهانه رحم می‌شوند؛ بسیار ایمن و موثر هستند. واکسن‌هایی که شامل محافظت در برابر HPV-6 و HPV-11 هستند تقریباً 100٪ در متوقف کردن زگیل تناسلی تاثیر دارند. زمانی که واکسن تزریق می‌شود؛ بدن شما آنتی بادی می‌سازد. این بدان معناست که وقتی در معرض HPV قرار می‌گیرید، همان آنتی‌بادی‌ها از ورود HPV به سلول‌های بدن شما جلوگیری می‌کنند.
در ادامه انواع واکسن HPV را به شما معرفی خواهیم کرد و در نهایت توضیح می‌دهیم که کدام واکسن برای زنان بهتر است.
واکسن گارداسیل ۴ (Gardasil 4):
واکسن گارداسیل یکی از معروف‌ترین واکسن‌های پیشگیری از عفونت HPV است. این واکسن می‌تواند از ابتلا ویروس پاپیلومای انسانی نوع 6، 11، 16 و 18 و به دنبال آن سرطان‌های مرتبط با این ویروس‌ها پیشگیری کند. انواع مختلفی از واکسن گارداسیل در بازار معروف است که یکی از آن‌ها واکسن گارداسیل 4 است. این واکسن از 4نوع ویروس HPV 6، HPV 11، HPV 16، HPV 18 محافظت می‌کند.
واکسن گارداسیل ۹ (Gardasil 9):
این نوع واکسن تاثیر بیشتری در ابتلا به عفونت اچ پی وی دارد. واکسن گارداسیل 9 علاوه بر چهار نوع ویروس HPV 6، 11، 16 و 18، پنج نوع ویروس دیگر HPV 31، HPV 33، HPV 45، HPV 52، HPV 58 را نیز شامل می‌شود.
واکسن سرواریکس (Cervarix):
این واکسن دو نوع ویروس HPV 16 و HPV 18 را هدف قرار می‌دهد و برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم به‌عنوان یک واکسن عالی عمل می‌کند. معمولا برای زنان تزریق واکسن سرواریکس توصیه می‌شود.
واکسن پاپیلوگارد ایرانی (Papillogurd):
این واکسن فقط دو نوع ویروس HPV 16 و HPV 18 را هدف قرار می‌دهد. واکسن پاپیلوگارد ایرانی برای پیشگیری از سرطان رحم عالی است.
مطلب پیشنهادی: آیا واکسن گارداسیل برای بالای 30 سال موثر است؟
مقایسه کلی واکسن‌ها
همان‌طور که تابه‌اینجای مقاله گفته شد، واکسن‌های HPV یک گزینه عالی برای محافظت از کودکان و بزرگسالان جوان در برابر برخی از عفونت‌های این ویروس هستند. این واکسن‌ها برای جلوگیری از برخی انواع سرطان که می‌تواند در اثر عفونت HPV ایجاد شود، استفاده می‌شوند. برای اینکه درک بهتری از عملکرد هر واکسن داشته باشید، می‌توانید نگاهی به جدول زیر بیاندازید . بااین جدول متوجه خواهید شد که کدام واکسن برای زنان و مردان بهترین عملکرد را دارد:
| ویژگی | گارداسیل 4 | گارداسیل 9 | سرواریکس |
| نوع‌های HPV تحت پوشش | 6، 11، 16، 18 | 6، 11، 16، 18، 31، 33، 45، 52، 58 | 16، 18 |
| پیشگیری از زگیل تناسلی | بله | بله | خیر |
| پیشگیری از سرطان‌های مرتبط با HPV | بله (محدود) | بله (بیشتر) | بله (برای دهانه رحم) |
| توصیه‌شده برای | مردان و زنان | مردان و زنان | زنان |
| تعداد دوز | 2 یا 3 دوز | 2 یا 3 دوز | 2 یا 3 دوز |
دوز واکسن HPV
دوز واکسن برای هر شخص متفاوت است:
- برای افراد ۹تا ۱۴ساله:واکسن در افراد در سنین 9 تا 14 سال باید با فاصله ۶ تا ۱۲ ماه تزریق شود.
- برای افراد ۱۵سال به بالا: افراد 15 سال به بالا باید 3 دوز واکسن دریافت کنند؛ دوز اول در اولین مراجعه، دوز دوم ۱ تا ۲ ماه پس از دوز اول و دوز سوم ۶ ماه پس از دوز اول باید تزریق شود.
نکات مهم در مورد واکسن HPV
واکسن HPV برای جلوگیری از ابتلا به عفونت‌های HPV هستند؛ بنابراین اگر یک فرد به این ویروس آلوده شده باشد، دیگر واکسن کمک‌کننده نیست.
معمولا واکسن اچ پی وی عوارضی ندارد؛ اما بااین‌حال عوارض این واکسن‌ها معمولا خفیف و شامل درد محل تزریق، سردرد و تب ملایم است که بعد از چندساعت برطرف می‌شود. سازمان بهداشتی جهانی توصیه می‌کند که بهتر است از سنین 9 تا 12 سال این واکسن برای دختران و پسران تزریق شود؛، چرا که این سنین پیش از آغاز فعالیت جنسی است و تزریق واکسن تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت.
با بیش از 12 سال نظارت ایمنی بر این واکسن‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که واکسن‌های HPV بهترین گزینه برای پیشگیری از ابتلا به این عفونت هستند و عارضه‌ای معمولا ایجاد نمی‌کنند. در برخی از موارد تزریق واکسن ممکن است باعث ضربه به سر شود؛ به همین دلیل با نشستن فرد تا 15 دقیقه پس از واکسیناسیون تا حد زیادی می توان از این موارد جلوگیری کرد. حتی در برخی از موارد تزریق واکسن تا سن 64 سالگی هم توصیه می‌شود؛ ولی بهتر است افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، تزریق واکسن را زودتر انجام دهند.
مطلب پیشنهادی: زندگی با ویروس HPV و نکات مراقبتی برای بیماران
کدام واکسن برای زنان مناسب است؟
اگر به دنبال محافظت کامل‌تر هستید، گارداسیل 9 عالی‌ترین گزینه‌ای است. در صورتی که واکسن گارداسیل 9 در دسترس نباشد، می‌توانید از واکسن گارداسیل 4 استفاده کنید. در نهایت اگر تمرکز شما فقط بر پیشگیری از سرطان دهانه رحم است، سرواریکس هم گزینه خوبی است. این واکسن از ابتلا به سرطان رحم در زنان جلوگیری می‌کند و بهترین واکسن توصیه شده برای زنان است.
نتیجه‌گیری
واکسن HPV انواع مختلفی دارد که در این مقاله به طورکامل در مورد هرکدام از این واکسن‌ها اطلاعاتی را در اختیار شما گذاشتیم. هر 3 مورد واکسن معرفی شده به طور موثری از ابتلا به انواع خاصی از ویروس HPV جلوگیری می‌کنند؛ اما واکسن گارداسیل 9 بیشترین پوشش را دارد و یک گزینه عالی برای جلوگیری از ابتلا به عفونت‌های اچ پی وی است. در هرصورت اگر به این ویروس مبتلا هستید، برای انتخاب بهترین واکسن باید حتما با یک پزشک معتبر در این زمینه مشورت داشته باشید.
اگر نیاز به راهنمایی و مشاوره بیشتری دارید، توصیه می‌کنیم با متخصصان خبره در این زمینه مشورت کنید. خانم دکتر انیس قاسمی راد، یکی از بهترین متخصصان زنان و زایمان در کرمان، آماده است تا در زمینه پیشگیری و درمان HPV، انجام چکاپ‌های منظم، مشاوره درباره واکسن گارداسیل و حتی مسائل مرتبط با زیبایی و سلامت زنان مانند جراحی زیبایی واژن در کرمان و درمان بی‌اختیاری ادرار به شما کمک کند.