اگر مبتلا به کم کاری تیروئید هستید، یکی از مشکلاتی که ممکن است با آن مواجه شوید، تخمک‌گذاری ضعیف و ناباروری است. وقتی که غده تیروئید، هورمون کافی تولید نمی کند، می‌تواند بر بسیاری از اندام‌های بدن از جمله سیستم تولید مثل اثر منفی داشته باشد. ما در این مقاله از بلاگ دکتر قاسمی راد قرار است به بررسی و رابطه کم کاری تیروئید و تخمک‌گذاری ضعیف صحبت کنیم.
اگر درحال تلاش برای باردار شدن هستید باید بدانید که عدم درمان بیماری کم کاری تیروئید می‌تواند تاثیر منفی روی سلامت و بارداری شما داشته باشد؛ اما با این‌حال با داشتن سبک زندگی سالم و مصرف برخی از داروها، می‌توان این بیماری را کنترل و در نهایت برای بارداری اقدام کرد.
رابطه کم کاری تیروئید و ناباروری
طبق یک مطالعه انجام شده در سال 2012، 2 تا 4 درصد از زنان در سنین باروری سطح هورمون تیروئید پایینی دارند. این بیماری باعث کاهش هورمون FSH (هورمون محرک فولیکول) و LH (هورمون لوتئینی) می‌شود. این هورمون‌ها در اصل تخمک‌ها را برای تخمک‌گذاری آماده می‌کنند و اگر کاهش پیدا کنند، می‌تواند روی باروری فرد تاثیر منفی داشته باشند.
این بدان معناست که زنان زیادی هستند که تحت تأثیر مشکلات باروری ناشی از کم کاری تیروئید قرار دارند. سطح پایین هورمون تیروئید می‌تواند منجر به خطرات قبل، حین و حتی بعد از زایمان شود.برخی از علائم کم کاری تیروئید در زمان شامل علائم زیر است:
- خستگی
- سیکل‌های قاعدگی نامنظم
- سقط جنین
- ناباروری
- یبوست
- احساس سرما
- افزایش وزن
- پوست خشک
- ریزش مو
- ناخن‌های شکننده
- و…
کم کاری تیروئید و سطوح پایین هورمون تیروئید می‌تواند بر جنبه‌های مختلف قاعدگی و تخمک گذاری تاثیر بگذارد. داشتن سطوح پایین تیروکسین یا افزایش هورمون آزاد‌کننده تیروئید (TRH) منجر به افزایش سطح پرولاکتین می‌شود. این امر می‌تواند باعث آزاد نشدن تخمک در حین تخمک گذاری یا آزاد شدن نامنظم تخمک و مشکل در بارداری شود.
کم کاری تیروئید همچنین می‌تواند باعث کوتاه شدن نیمه دوم چرخه قاعدگی شود. این ممکن است به تخمک بارور شده فرصت کافی برای اتصال به رحم را ندهد. همچنین می‌تواند باعث کاهش دمای پایه بدن، آنتی بادی‌های پراکسیداز تیروئید (TPO) بالا و کیست‌های تخمدان شود که می‌تواند باعث ناتوانی در بارداری شود.
قبل از اقدام به بارداری باید سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) و T4 خود را کنترل کنید؛ این موضوع به خصوص در کسانی که سطح هورمون تیروئید پایینی دارند یا سقط جنین داشته‌اند، موضوع مهمی است که نباید به هیچ عنوان نادیده گرفته شود. عوامل خطر بالا شامل سابقه خانوادگی مشکلات تیروئید یا هر بیماری خودایمنی دیگری هم بالا قبل از اقدام به بارداری بررسی شوند.
اگر قبل از بارداری آزمایش تیروئید می‌دهید، مقادیر نرمال نوشته شده در آزمایش شما باید طبق موارد زیر باشد:
- میزان نرمال هورمون T3 (تیروکسین) بین 2.3 تا 4.2 میلی گرم در لیتر
- میزان نرمال هورمون T4 (تری‌یودوتیرونین) بین 0.8 تا 2.8 میلی گرم در لیتر
- میزان هورمون محرک تیروئید (TSH) نیز باید در محدوده 0.8 تا 2.8 میلی گرم در لیتر
مطلب پیشنهادی : سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و تأثیر آن بر تخمک‌گذاری
نقش کم کاری تیروئید در زمان بارداری
علائم کم کاری تیروئید مشابه علائم اولیه بارداری است. علائم کم کاری تیروئید در اوایل بارداری می‌تواند شامل علائم زیر باشد:
- خستگی مفرط
- افزایش وزن
- حساسیت به دمای سرد
- گرفتگی عضلات
- مشکل در تمرکز
درمان کم کاری تیروئید در بارداری موضوع مهمی است؛ به محض اینکه متوجه بارداری خود شدید، باید به پزشک مربوطه اطلاع دهید تا یک برنامه درمانی ویژه برای شما در نظر گرفته شود. پزشک هر 4 تا 6 هفته یکبار مقادیر TSH را در آزمایش خون شما بررسی می‌کند تا مطمئن شود که هورمون‌های شما در محدوده مناسب هستند. اگر به کم کاری تیروئید مبتلا باشید و از طرفی هم باردار شده باشید، شما می‌توانید با مصرف داروهای جایگزین تیروئید و ویتامین دوران بارداری از این مشکل جلوگیری کنید.
در چند ماه اول بارداری، نوزاد برای هورمون های تیروئیدی به مادر خود متکی است. در اصل این هورمون‌ها برای رشد طبیعی مغز و رشد کودک حیاتی هستند و کم کاری تیروئید در مادر می‌تواند اثرات منفی طولانی مدتی بر جنین داشته باشد.
پزشک شما باید برای درمان کم کاری تیروئید شما در دوران بارداری از مراقبت‌های ویژه استفاده کند. اگر این بیماری در طی بارداری به درستی مدیریت و درمان نشود، باعث بروز مشکلات زیر خواهد شد:
- کم خونی مادر
- افزایش فشار خون مادر
- سقط جنین یا مرده زایی
- وزن کم نوزاد هنگام تولد
- زایمان زودرس
به یاد داشته باشید که برخی از علائم کنترل نشده همچنین می‌تواند بر رشد و رشد مغز کودک شما تأثیر بگذارد.
نقش کم کاری تیروئید پس از بارداری
این مشکل حتی تا پس از زایمان هم می‌تواند همراه شما باشد و حتی ممکن است باعث شود که شرایط جسمانی شما بدتر شود. کم کاری تیروئید معمولا در سه تا شش ماه اول پس از زایمان شروع می‌شود. این وضعیت چند هفته تا چند ماه طول می‌کشد.
علائم تیروئید پس از زایمان ممکن است در دو مرحله رخ دهد:
- در مرحله اول، علائم شما ممکن است شبیه پرکاری تیروئید باشد. به عنوان مثال، ممکن است عصبی و بداخلاق شوید، ضربان قلب تند داشته باشید، یا حتی دچار کاهش وزن ناگهانی شوید. علائم دیگری مانند مشکل در گرما، خستگی یا مشکل در خواب هم جزء این علائم هستند.
- در مرحله دوم، علائم کم کاری تیروئید ممکن است برای شما درسرساز شود. ممکن است انرژی نداشته باشید، با دمای سرد، یبوست، خشکی پوست، درد و ناراحتی و مشکل در تفکر واضح مواجه شوید.
کم کاری تیروئید حتی می‌تواند در دوران شیردهی شما تاثیر منفی داشته باشد و باعث بروز مشکلاتی شود.
کم کاری تیروئید چگونه می‌تواند باعث تخمک‌گذاری ضعیف شود؟
کم کاری تیروئید چرخه قاعدگی را مختل می‌کند، زیرا می‌تواند آزادسازی تخمک را که در طول تخمک گذاری اتفاق می‌افتد، قطع کند. در واقع، هورمون تیروئید برای رشد فولیکول ضروری است؛ وقتی که فولیکول‌های شما به اندازه کافی رشد داشته باشند، می‌توانند تبدیل به تخمک شده و تخمک آزاده شده می‌تواند باعث بارداری شود. این درحالی است که اگر کم کاری تیروئید داشته باشید، تخمک‌گذاری یا اتفاق نمی‌افتد یا اینکه تخمک‌های آزاد شده ضعیف و بی‌کیفیت هستند و عمل لقاح نمی‌تواند انجام شود.
اگر می‌دانید کم کاری تیروئید دارید و در تلاش برای بارداری هستید، می‌توانید اقداماتی را برای افزایش شانس باردار شدن انجام دهید. شما می توانید با درمان مناسب و اصلاح سبک زندگی، به طور قابل توجهی شانس باردار شدن خود را بهبود بخشید.
آیا با وجود کم کاری تیروئید می‌توان باردار شد؟
با اینکه کم کاری تیروئید می‌تواند مشکلاتی را برای باردار شدن ایجاد کند، اما این موضوع همیشه صد در صد نیست. کسانی که با کم کاری تیروئید باردار شدند، کم نیستند، اما هرکدام از آن‌ها از قبل تحت نظر پزشک بودند و دورهای درمانی مختلفی را پشت سر گذاشتند تا بتوانند بهترین نتیجه را بگیرند. بسیاری از خانم‌های مبتلا به کم کاری تیروئید با دریافت برنامه‌های درمانی و حتی داشتن سبک زندگی سالم، بارداری را تجربه کرده‌اند و مشکلی هم نداشته‌اند.
در برخی از موارد این بیماری می‌تواند عاملی برای سقط جنین و همچنین افزایش خطر زایمان سزارین و افزایش خونریزی پس از زایمان باشد؛ با این حال با مصرف قرص لووتیروکسین می‌توان سطح هورمون تیروئید را به حالت طبیعی و نرمال برگرداند و در این صورت فرد می‌تواند یک بارداری سالم داشته باشد. بنابراین اگر به کم کاری تیروئید مبتلا هستید با مراجعه به پزشک و مصرف داروهای مختلف می‌توانید این بیماری را کنترل و بعد از آن برای بارداری اقدام کنید.
مطلب پیشنهادی: زایمان طبیعی بعد از سزارین در کرمان [مزایا،شرایط،عوارض و…]
چند نکته مهم در مورد کم کاری تیروئید و تخمک‌گذاری ضعیف
- اگر به این بیماری مبتلا هستید و قصد بارداری دارید بهتر است از قبل به پزشک خود اطلاع دهید
- پرکاری یا کم کاری تیروئید می‌تواند مانع از باردار شدن شما شود. این درحالی است که اگر شما درمان شوید و داروهای درمانی مختلفی دریافت کنید، عملکرد تیروئید به حالت عادی برگشته و بارداری می‌تواند خیلی سریع اتفاق بیفتد.
- اگر اختلال تیروئید دارید یا در گذشته تحت درمان بوده‌اید باید حتما به ماما یا پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر تحت درمان با داروی لووتیروکسین هستید، توصیه می‌شود که TSH شما باید قبل و در طول بارداری کمتر از 2.5mU/l باشد.
- اگر برای کم کاری تیروئید تحت درمان هستید، پس از اطلاع از بارداری، توصیه می شود دوز لووتیروکسین را در دو روز در هفته دو برابر کنید.
- اگر قرص لووتیروکسین مصرف می‌کنید و به این بیماری مبتلا هستید، می‌توانید به فرزند خود شیر بدهید، اما اگر از قرص‌های ضد تیروئید استفاده می‌کنید، بازهم شیردهی مشکلی ندارد، اما ابتدا با پزشک خود صحبت کنید
- تیروئیدیت پس از زایمان معمولا یک اختلال موقتی است که بدون درمان پس از چند ماه برطرف می‌شود، اما گاهی اوقات به یک دوره مصرف قرص لووتیروکسین نیاز خواهید داشت.
- تیروئیدیت پس از زایمان می‌تواند منجر به کم کاری تیروئید در حاملگی‌های بعدی شود و پس از بارداری‌های بعدی بازگردد، بنابراین انجام آزمایش عملکرد تیروئید قبل از بارداری و بعد از هر زایمان ضروری است.
- مشکلات تیروئید اغلب یک بیماری ارثی است و ممکن است سابقه این بیماری در خانواده شما وجود داشته باشد؛ اگر این طور است، باید با پزشک عمومی صحبت کنید و ببینید که آیا لازم است آزمایش تیروئید بدهید یا خیر؟
نتیجه‌گیری
اگر قصد بارداری دارید و از طرفی به بیماری‌های زمینه‌ای مانند تیروئید یا بیماری‌های خود ایمنی مبتلا هستید، باید از قبل با پزشک خود در این باره صحبت کنید. پزشک شما می‌تواند آزمایش‌های مناسب را تجویز کند و در نهایت باتوجه به سلامتی و وضعیت جسمانی‌تان یک برنامه برای شما درنظر بگیرید تا بارداری سالم و بدون‌خطر داشته باشید.
هرچه زودتر برای این موضوع اقدام کنید، شانس شما برای یک نتیجه موفق بیشتر است. سعی کنید اهمیت ورزش منظم، تغذیه سالم و کاهش سطح استرس خود را دست کم نگیرید تا بتوانید هم بیماری خود را کنترل و هم بارداری عالی داشته باشید.
اگر با کم کاری تیروئید مواجه هستید یا به دنبال مشاوره برای مدیریت بهتر این بیماری هستید، دکتر انیس قاسمی راد، جراح و متخصص زنان و زایمان با تجربه کرمان در درمان PCOS، می‌تواند در این مسیر به شما کمک کند.همچنین دکتر قاسمی راد تمامی خدمات درمانی و جراحی زنان و تمامی خدمات قبل،حین و بعد از بارداری را به بانوان کرمانی ارائه می دهند. برای رزرو نوبت یا مشاوره آنلاین، با شماره 03432224453 تماس بگیرید.